“Sürekli olumsuz haberleri izlemek, olumsuz senaryolar üzerinde amaçsızca düşünmeye yol açıyor. Bu stres yaratır ve vücut buna tepki verir” diye belirtiyor Mgr. Zuzana Steigerwaldová, Hedepy çevrimiçi platformunda çalışan bir psikoterapist.
Barış döneminin sona erdiği, Avrupa’nın savaşa hazırlandığı, gıda fiyatlarının yeniden artacağı gibi kötü haberlerin medyada sürekli yer alması insan ruhunu nasıl etkileyebilir?
Uzun vadeli izleme ve kötü haberlere maruz kalma, anlaşılır bir şekilde genel olarak kesinlik ve güvenlik duygusunun kaybına katkıda bulunur, bu da ruh halinin ve değişim motivasyonunun azalmasına yol açar. Bunun sonucunda sıklıkla anksiyete ve depresyon bozuklukları gelişir.
O nasıl çalışır?
Medya içeriklerini düzenli olarak tükettiğimiz için dünya algımız yavaş yavaş bozulabiliyor. Daha sonra onu çoğunlukla düşmanca ve hatta tehlikeli olarak görmeye başlarız. Bugünden rahatsızız, gelecekten korkuyoruz, dünya tehditkar bir hal alıyor.
Bu, ruh halimizi ve bir şeyi değiştirme, hatta yaratma arzumuzu temelden etkiler. Durumu etkileyebileceğimizden, dünyanın iyileşebileceğinden şüpheliyiz. Umudumuzu kaybediyoruz. O zaman hayat anlamını yitirmeye başlar ve varlığımız da öyle.
Fiziksel bir etkisi var mı?
Kötü haberin psikolojik yükü, baş ağrısı, uykusuzluk veya mide-bağırsak sorunları gibi fiziksel belirtiler şeklinde kendini gösterebilir. Sürekli olumsuz haberleri izlemek, olumsuz senaryolar üzerinde amaçsızca düşünmeye yol açar. Bu stres yaratır ve vücut buna tepki verir.
Uygulamanızda dünyada olup bitenlerden ruh hali olumsuz etkilenen, bu olaylarla ilgili haberlerle her gün yüzleşen insanlarla karşılaşıyor musunuz?
Kaygılı, depresif hisseden veya kendini iyi hissetmeyen insanlar gelir. Çoğu zaman kendileri bunu anlamazlar ve terapi sırasında durumlarına neyin sebep olduğunu veya durumlarını kötüleştirdiğini bulmak için bir araya geliriz.
Örneğin hangi reaksiyon tolere edilebilir seviyeyi aşar veya halihazırda terapötik yardım gerektirir?
Çevre tarafından görülen, her zaman bireysel olan öznel bir deneyim olarak görülen dışsal bir tepki değildir. Önemli olan haber tüketimi sonucunda içimizi ne kadar güçlü duygular kaplıyor, hayattan keyif alma, güzel yönlerini görme ve algılama, geleceği planlama ve yaratma özgürlüğü ve yeteneği elimizden ne kadar alınıyor.
Hayat sürekli endişelere ve kaygılı deneyimlere indirgenmişse terapötik yardım istemek iyi bir fikirdir. Onun yardımıyla kişi, kendisini en azından kısmen dış dünyadan gelen tehditlerden koruyacak rahatlama, koşullarını anlama ve yeni kişisel kaynaklar arayabilir.
Bu etki nasıl önlenebilir?
Medyanın olumsuz baskısına direnme sanatı, özellikle haber alırken sınırlar koymayı ve her şeyden önce zihinsel sağlığınıza aktif olarak dikkat etmeyi gerektirir. Bu, kişinin kendi hayatına, ilişkilerine ve yaşam olanaklarına dikkat etmesinden oluşur.
Sağlıklı miktarda haber izlemek aşırı yüklenmeyi önleyebilir ve stres seviyelerini azaltabilir. Bugün, güvenilir kaynaklar aramak ve ciddi haberleri magazin haberlerinden ve yanlış bilgilerden ayırmak her zamankinden daha önemli. Olumsuz haberlere odaklanmak yerine, bağlamlarının daha fazla farkında olmak ve olayların genel ve dengeli bir resmini oluşturmak gerekir. Bu basit değil.
Yardımcı olacak genel ipuçları var mı?
Her köşede endişe verici haberlerin bizi beklediği bu dönemde dikkatimizi kendimize, kendi hayatımıza ve yakın çevremize yöneltmek faydalı olabilir. Meditasyon veya farkındalık gibi rahatlama tekniklerinin yanı sıra aktif hareket ve egzersiz, stres düzeylerini sürekli olarak azaltmanın ve duygusal dengeyi korumanın etkili bir yolu olabilir.
Ruh sağlığının anahtarı, günlük yaşamda anlamlı yakın ilişkiler, olumlu deneyimler ve aktiviteler aramak ve geliştirmektir. Küçük sevinçlere, hobilere ve ilişkilere odaklanın. Bütün bunlar gerçek, somut bir destek sağlar.
Son olarak, ne olursa olsun korkularınızla yalnız kalmamak faydalıdır. Bunun yolu sevdiklerinizle duygularınızı paylaşmaktan, olumsuz haberlerin bize neler yaptığını konuşmaktan, başkasının konuya bakış açısını öğrenmekten geçer. Tüm çabalara rağmen zihinsel zorluklar (kaygı, korku, gerginlik) devam ediyorsa profesyonel yardım alınması tavsiye edilir.
Benzer şeyler örneğin savaşın dehşeti içinde büyüyen yaşlıları nasıl etkileyebilir?
Bunu genel olarak yargılamaya cesaret edemiyorum. Deneyimleme tamamen bireyseldir ve ayrıca kişinin gelişimine ve deneyimine bağlı olarak zamanla değişir. Soğuk Savaş döneminin toplumsal gerilimlerinin bazı tanıkları için mevcut durum, ortadan kaldırıldığını düşündüğümüz bir şeyin yeniden tehdit oluşturduğu bir yeniden travmatizasyon gibi görünebilir.
Bir kız öğrenci olarak kötü kapitalistler ve atom savaşı hakkındaki korkuları nasıl sık sık duyduğumu hatırlıyorum. Kesinlikle emniyet ve güvenlik duygumu artırmadı.
Dünya, sözde küresel yorgunluktan ya da kötü haberlerden kaynaklanan küresel acıdan bahsetmeye başlıyor. Onlarda da benzer bir tehlike görüyor musunuz?
Ben bir sosyolog değilim, dolayısıyla bir bütün olarak toplum üzerindeki etkisi hakkında konuşamam. Ancak benim alanımda “öğrenilmiş çaresizlik” diye bir tabir var. Küçük çocuklarda ağlayarak hiçbir şey yapamayacaklarını, istenilen tepkinin gelmeyeceğini defalarca deneyimlemeleri sonrasında kendini gösterir. Kimse onları beslemeye ya da teselli etmeye gelmiyor.
Bir süre sonra vazgeçerler ve bu çaresizlik duygusunu yetişkin yaşamlarına taşırlar. Hayatımdaki bir şeyi değiştirebileceğim, onu etkileyebileceğim ve onu kendim için daha iyi hale getirebileceğim gerçeğine boyun eğmek, yaşam hareketinin durmasına, umutsuzluğa ve depresyona yol açar.
Kaynaklar: Çiçekler 04/24,
